Ankilozan Spondilit

Ankilozan Spondilit; Fizik tedavi uzmanlığı dahilinde romatolojik hastalıklardan en çok Romatoid Artrit Ve Ankilozan Spondilit hastası görürüz. Hastalığın fizik tedavi kadar medikal tedavisini de düzenleriz. Omurga tutulumu nedeniyle Ankilozan Spondilit hastası daha çok Fizik tedaviye yatkındır. Hatta çoğu kez diğer romatolojik hastalıklar düzeyinde gürültülü olmadığından akut olmayan dönemlerde fizik tedaviden en çok fayda gören romatolojik hastalıktır denilebilir.

Eskiye oranla hastalığın tanı konma süresi kısaldığı için artık çok bükülmüş, omurgada geri dönülmez hale gelmiş hastalara fazla rastlamıyoruz. Bununla birlikte bu tip hastalıklarda kişinin bağışıklık sisteminin durumuna bağlı olarak çok farklı klinikler görürüz.

Erkek Egemen Ankilozan Spondilit

Erkek egemen bir hastalık  Ankilozan Spondilit, kadınlardan 2 veya 3 kat daha fazla görülüyor. Erkekte başlangıç daha erken ve daha hızlı ilerliyor. Kadında ise hastalığın sinsi bir seyri var, geç başlayıp yıllara yayılan bir ilerleme şeklinde gidiyor. Kadında omurga tutulumu erkek kadar yoğun değildir eklem ağırlıklı gider, bundan dolayı da Romatoid artrit ve hatta Fibromiyalji tanılarıyla, esas tanı konulmasında  geç kalınabilir.

Ankiloz Nedir?

Ankiloz, eklemlerin sertleşmesi ve bir bütün haline gelmesi demektir. Ankilozan spondilit deyince omurganın sertleşmesi bir bütün haline gelmesi durumu vardır. Boyundan başlayıp kuyruk sokumuna kadar omurga bir bütün haline gelir. Kişi artık bir bütündür ve omurgadaki tüm bükülmeler, çevrilmeler, dönmeler imkansız hale gelir. Omurgadan önce olay pelvis dediğimiz leğen kemiğinin içinde iki taraflı sakroiliak eklemlerde başlar. Kişi bunu kalça ağrısı olarak da tarifleyebilir.

Eklem çevresinde ödemle başlayıp yavaşça eklem içine atlar ve eklem yüzeyi bir bütün haline gelir. Aslında olay sadece eklem düzeyinde değildir. aslında eklemi çevreleyen koruyan bağ dokuda da bir aşırı inflamasyon gelişir ve bu aşırı olay kireçlenme ile sonlanır. Omurgada bambu kamışı dediğimiz son radyolojik görünüm yukarıdan aşağı tüm omurga bağlarındaki kireçlenme ile oluşur. Ankilozan spondilite özgü bu duruma “entesopati” denir. Bu olay sadece omurgada olmaz, özellikle topuk arkasında aşil tendonunun yapıştığı bölge olabilir. Bazen ankilozan spondilit hastasında ilk bulgu şiddetli topuk arkası ağrısı olabilir.

Ankilozan Spondilit Nefes Egzersizleri

Yine göğüs bölgesinde kaburgalarla strenum arasındaki küçük eklemlerin tutulumunda da bu tip kapanma olur. Sonuçta göğüs kafesi esnemesi azalmaya başlar. Bu yüzden Ankilozan Spondilit hastası takibinde göğüs çapı ölçümleri düzenli yapılır. Ve nefes egzersizleri mutlaka egzersiz programına dahil edilir. Hastalığın direkt akciğeri etkileme gibi bir durumunun yanında, göğüs kafesi tutulumu ile de akciğer fonksiyonlarında gerileme görülebilir.

Bel ağrısı- kalça ağrısı eğer sabah çok erken saatte kişiyi  yataktan kaldırıyorsa, akla romatizmal bel ağrısı gelir. Gece boyu hareketsiz kalan kalça ekleminde ödem arttıkça, sabah beş altı sularında ağrıyla kişi uyanır. İlk hareketler , özellikle yüz yıkamak için eğilmeler oldukça zordur. Gün içerisinde çalıştıkça , hareketle ağrı azalır. akşama doğru dinlenmeye geçildiğinde ise tekrar ağrı hissedilir. tüm bunlar, romatizmal bel ağrısının, mekanik dediğimiz, bel fıtığı veya kireçlenme ağrılarından ayıran bulgulardır.

Ankilozan Spondilit Tamamen Düzelmez Mi?

Hastalığın tanısı konulduktan sonra medikal tedavisi düzenlenir. Halk arasında ağrı kesici şeklinde yanlış değerlendirilen, aslında sadece ağrıyı kesmeyip inflamasyonu(yangı) baskılayan  Nonsteroid antiinflamatuar dediğimiz ilaçlarla tedaviye başlanır ve  romatizmal tetkiklere göre de daha ileri hastalığı modifiye ilaçlara geçilir. Dönem dönem sadece NSAİ ilaçlarla takip yeterli olur.

Son dönemde yaygın olarak gündeme gelen, hastalığın etyolojisindeki  “düşük  ölçekli inflamasyon” kavramı,  hastalığın tedavisi ve seyrinde  yeniliklere neden olmuştur. Ankilozan spondilit hastalığı içeriğinde   bağırsak tutulumu belli oranlarda  mutlaka vardır. Ancak gluten(beyaz unlu ürünler)  başta olmak üzere kazein(süt ürünleri) vb lerine bağlı bağırsak inflamasyonun ve sonuçta gelişen “geçirgen bağırsak” durumunun hastalığı başlatıcı sebep olduğu düşünülmektedir. Özellikle süt ve süt ürünlerinin sakroiliak eklemdeki tutulumu tetiklediği, hastalık seyri sırasında da bunların kesildiğinde hastaların daha rahat ettiği gözlemlenmektedir. Yani hastalığın medikal tedavisi ile birlikte kişinin antiinflamatuar bir diyet yapması oldukça iyi sonuçlara neden olur.

Egzersiz faydalı mı?

İkinci özelliği hastalığın egzersizle çok sıkı ilişkisidir. Hareketli olmak, özellkle germe egzersizlerini sürekli uygulamak hastalığın omurga tutulumunu azaltma da oldukça faydalıdır. Sabah kalkıldığı andan itibaren omurga  ve kalça dahil egzersizlerin belli aralıklarla yapılması, haftanın belli günlerinde salonda ağırlıklarla çalışma hastalığın ilerlemesini önlemede çok önemli yer tutar.

Ankilozan spondilit de oluşan entezopatik lezyonların doku oksijeninin azlığıyla bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Bu yüzden aerobik egzersizler de çok önemlidir. En kolayı yürüyüştür. Yürüme sırasında alınan nefesler dokuları bolca oksijenlendirir. Yüzme yine tüm vücut katılımı nedeniyle aerobik egzersizlerin olmazsa olmazıdır. Solunum egzersizlerinin öğrenilmesi akciğer kapasitesinin arttırılması  için mutlaka gereklidir .

Hastalığın üçüncü ayağı tabi ki stresle başetme durumudur. Bu hastaların takibinde görülmüş ki düşünsel anlamda katı olan, esnek yaşayamayanlarda hastalık seyri daha kötü gidiyor. Dolayısıyla bir an önce bunu fark edip,daha fazla anda kalabilmek, anın tadını çıkarmakla  ilgili okumak, meditasyonlar yapmak hastalığa olumlu katkılar sağlıyor.

Oksijen çok önemli dedik, ozon terapisi bu hastalığın tedavisine ek katkı sağlayacak önemli bir tamamlayıcı tıp ajanıdır. Major ozon tedavisi hem hastalık aktivitesini baskılamak hem de bu hastalıkta çok önemli parametrelerden olan yorgunluğu azaltması açısından oldukça faydalı bir tamamlayıcı tedavi. Belirli aralıklarla, belli sayıda kürler şeklinde uygulanabilir.Ayrıca dönem dönem lokal olarak bel eklemleri sakroiliak eklem diz gibi eklemlere de direk enjeksiyon şeklinde uygulamalar da yüz güldürücüdür.

Ankilozan spondilit her hastada farklı seyreden, düzenli kontrollerle ve yaşam tarzı haline getirilmiş önlemlerle kalıcı hasarın önlenebileceği bir hastalıktır Her hastalık halinde olduğu gibi, kişinin kendi bedenini tanıması ve iyiliğinin  sorumluluğunu alması başarı oranını arttırmaktadır. 

Ankilozan Spondilit İçin Uyguladığımız Girişimsel Tedavi Yöntemleri

Uzm. Dr. Derya SAYLIK
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon
Ozon Terapi ve Biorezonans
Ayrıntılı Bilgi Almak İçin
Tel : 0 552 470 58 98 WhatsApp